Otobiyografi
bir kimsenin şimdiki ve geçmiş yaşamının yazılı olarak anlatmasıdır. Kişinin
şimdi özelliklerinin, genel gelişim sürecinin bir parçası olduğu ve bu
özelliklerinin geçmiş olaylardan kaynaklandığı sayılması, otobiyografi
tekniğinin temelini oluşturur. Otobiyografide kişi geçmişte ne gibi
gereksinmeleri olduğunu, bunları nasıl ifade ettiğini, nasıl duyurduğunu,
çevrenin beklentileri ne ölçüde ve nasıl karşılandığı güçlüklerle nasıl baş
ettiğini, kimlerden destek gördüğünü kimlerle çalıştığını yansıtabilir.
Otobiyografi
iki şekilde yazdırılır. Birincisi serbest yazımdır. Bireye kendini bildiği
andan itibaren yaşamını kısaca yazması istenir. İkincisi konuya bağlı olan
otobiyografidir. Bu yöntemle bireye sözünü etmesi istenilen konular verilir ve
yaşam öyküsünü bu konular çerçevesinde yazması istenir. Bizim uygulayacağımız
teknik ikincisi olacaktır.
UYGULAMA AMACI
Otobiyografi
uygulamasındaki amaç, öğrencilerin duygu, düşünce ve istekleriyle, çevre ve
olaylarla ilgili düşünceleri serbestçe anlamasını sağlamaktır. Otobiyografi
uygulanmasından önce öğrencileri neler anlatabileceği hatırlatmaya yardımcı
olabilecek bir form açıklanır. Gerekirse tahtaya çıkarılır.
UYGULAMA ZAMANI
Bu teknik
sınıflardaki öğrencilerin bulundukları çağ gereği istek ve duygularındaki
olabilecek sık değişiklikleri bilmek ve onu tanımada devamlılık sağlamak
amacıyla her yıl birinci öğretim ortalarında uygulanır.
DEĞERLENDİRME ŞEKLİ
Uygulama
sınır öğretmeni tarafından tek tek okunarak değerlendirilir. Öğrenciyi rahatsız
eden durumlar tespit edilir ve öğrenci için hazırlanan özel bilgi kartına
işlenir. Aşağıdaki soruları cevapladığınızda otobiyografilerin yorumlanmasında
yardımcı olabileceği düşünülmektedir.
1.
Yazı Nasıl
Bir İzlenim Uyandırmaktadır: Öğrencinin kendine ilişkin konuları
anlatırken üslubundaki ton değişmelerine dikkat ediniz. Öğrencilerin bıraktığı genel izlenim nedir? Mutlulukları.........
? Öğrencinin ruh sağlığı yerinde mi gözüküyor? “sevgi” nefret, anne baba gibi
duygu yüklü sözcüklerin nasıl kullanıldığına dikkat ediniz ? Kağıdın düzgün ya
da gelişi güzel oluşunun bireyin davranış görüntüsü ile yakın bir ilişkisi
yoktur.
2.
Öğrencinin geçmesi hakkındaki bilgilerinize göre
yazıda yer vermediği önemli olaylar ve kişiler var mıdır? Bir otobiyografinin
bütün ayrıntılarını içermesi beklenemez. Ama adlanan konular, önemli ve daha
sonda bir görüşme sırasında üzerinde durulmaya değer ip uçları olabilir. Eğer
öğrenci aile bireylerine değinmemişse yada bilinen bir olayı, yada yanmaktan
kaçınmışsa bu tür atlamalar dikkatlice incelenmelidir. Öğrenciler yaşamlarının
sakin ve iyi geçen dönemleri hakkında kısa şeyler yazmalı, daha çok kendileri
işin önemli olan konular üzerinde durma eğilimi gösterirler.
3.
Otobiyografinin uzunluğu ne kadardır? Bir
otobiyografinin ..... şunlar gibi pek çok şeye bağlıdır: 1- Öğrencinin yazmaya
istekli oluşu, 2- yazıda belli bir planın izlenip izlenmediği, 3- bireyin
anlatımındaki akıcılık, 4- öğrencinin problemlerinin çözümüne yardıma
gereksinmesi olduğu konusunda ki inancının derecesi. Otobiyografinin ideal
uzunluğu hakkında yapılan öneriler iki yüz sözcük ile beşbin sözcük arasında
değişmektedir.
4.
Yazı nasıl düzenlenmiştir? Eğer öğrencilerin
izleyicileri bir plan verilmişse yazının düzeninden yorum için bir takım ip
uçları çıkarma olasılığı azalır. Yine de verilen plandan yapılmış olan herhangi
bir değişikliğin dikkate alınması gerekir.
5.
Anlatılan düzey nedir? Eğer öğrenci otobiyografiden
hiçbir yarar ummuyorsa baştan savma bir biçimde yazabilir. Savunmalar içinde
olan öğrenciler kendi gelişimlerini yazarken derinliğe gitmekten
kaçınabilirler. Yüzeysel ve kaçamaklı yazarlar, sorunlarını ve kaygılarını
saklamak isteyen veya açığa vurmaktan kaçınan öğrencileri nitelendiren bir
özelliktir.
6.
Yazıda tutarsızlıklar var mıdır? Burada anlatılmak
istenilen tutarsızlık, öğrencinin kendi yaşantıları ve çeşitli olaylar
konusunda kasıtlı olarak yaratmaya çalıştığı yanıltıları ve bilinçsiz olarak
yaptığı hataların ifade etmektedir.
Öğrenci,
güven verici bir ortanda ve sorunlarına çözüm bulunacağına inandığı zaman kendini
doğru bir biçimde açığa vurabilir. Ancak bu koşullarda yazılmış bir
otobiyografi bireyi tanımada etkili bir araç olabilir. Otobiyografi ile elde
edilen bilgiler başka kaynaklardan edinilen bilgiler de denetlenmeli ve
desteklenmeli.
Otobiyografi
yazımına başlamadan önce öğrencilere konunun önemini belirten bir konuşma
yapmalıdır. Özellikle yazıların ve yazılan özel olayların gizli tutulacağı
konusunda öğrenciye güven verilmelidir.
OTOBİYOGRAFİ
İÇİN ÖĞRENCİLERE HATIRLATMADA KULLANILACAK BAZI KONULAR
1.
Ailenizden biraz bahseder misiniz?
2.
Sizi çok etkileyen olaylar ve bunların etkileme
sebepleri.
3.
Hayatınız boyunca geçirdiğiniz önemli hastalıklar.
4.
Bu güne kadar ki öğrenim hayatınızda etkisinde en çok
kaldığınız öğretmen ve bunun nedenleri.
5.
En çok hoşlandığınız dersler konular ve nedenleri.
6.
En çok sevdiğiniz renkler ve eşyalar. Bu sevmenin özel
nedenleri var mı?
7.
Hiç sevmediğiniz dersler ve nedenleri.
8.
Kişiliğinizle
bütünleşmiş hobileriniz neler?
9.
Çocukluğunuzda en çok sevdiğiniz ve oynadığınız
oyunlar.
10. En çok sevdiğiniz
arkadaşlarınızı bize tanıtınız.
11. Çocukluğunuz
da benzemek istediğiniz kişi ve nedenleri.
12. Hayattaki
hedefleriniz beklentileriniz. Gelecekte düşündüğünüz okul ve meslekleri.
13. Bu
hedeflere giderken sizi engelleyecek konular var mı nelerdir?
14. Bu
hedeflere ulaşabileceğinize inanabiliyor musunuz.?
15. Bu
hedeflere giderken kullanacağınız metotlar nelerdir niçin?
16. Size çok
tedirgin eden ve “bunlardan kurtulsam kendini çok iyi hissederim” dediğiniz
durumlar var mı neler.
NOT: Kişiliği anlama ve değerlendirmede ilk başvurulan yol
otobiyografi ..... olmuştur. Bu yöntemle, kişinin kişiliğinin belli yanların ve
alışkanlık haline gelme olan davranışlarını ve kısaca hikayesini bildiği gibi
yazması istenir.
Yukarıdaki maddeler tahtaya yazdırılacak ve öğrencilerin bu
konular doğrusunda otobiyografilerini yazmaları istenecek.
1.
Yaşamınız boyunca etkisi altında kaldığınız olaylar
nelerdir?
2.
Okulda sizi devamlı tedirgin eden sorunlarınız
nelerdir?
3.
Ailenizde sizi tedirgin eden sorunlarınız nedir?
4.
Ailenizin nasıl davranmasını istersiniz?
5.
İlgilendiğiniz konular geleceğe dönük planlarınız
nelerdir?
6.
Geçmişinizde ilgili neler söyleyebiliriz?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder