YÖNETİCİLER İÇİN ANAHTAR

     

       Bazı   yöneticilerin  , ülkeleri  ve  kurumları   krizlere veya  iflaslara  götürdükleri , ya da   olması  gereken   noktalara     taşıyamadıkları  görülmektedir...

    Önce  kendime şöyle  sordum ; iyi  bir  yönetici  veya  lider  olmak  için  neler  bilinmelidir ? İşte  bu  soruya  cevap  vererek ,  hazırladığım  bu  kitapçık , sizlere  Lider  veya  iyi  bir  yönetici olmanın  anahtarını  sunuyor.  Amacım , imaj , iletişim , karar  verme , finans   ve  çeşitli   yönetim  teknikleri  ile  ilgili  bilgileri  süzülmüş  olarak  vererek , etkili bir  yönetici  olmanıza  yardımcı  olmak  ve  geniş  vizyon  kazandırmaktır.

     Zamanın  değerini  bildiğim  için , içerik  olarak  özlü  ve  sade  olarak  hazırladığım  bu  kitapçığı , kısa  sürede  inceleyerek  fayda  sağlayacağınızı  tahmin  ediyorum.

Kolay  gelsin ...

                                                                                             Behçet  N . TANKUT
                                                                                               Eylül, 2005
                                                                                                     İstanbul

LİDERLİKTE  GÜÇ  FAKTÖRLERİ :

      Liderlik , toplumun  veya  kurumun  çıkarları  için , önemli  değişime  önderlik  yapmaktır.Atatürk  gibi  liderler çok  az  yetişmektedir.  Liderler ,  insanlara  moral  ve  heyecan  veren  bir  vizyona  sahip olmalı ,öncelik  koyabilmeli  ve  amaca   ulaşmayı  sağlayacak   yapıyı   kurabilmelidir.

1-KİŞİLİK  GÜCÜ : Kişilik  gücü , hem  fiziksel hem de  zihinsel  özellikleri  içerir.Kişilik
gücü    liderler  için   en  önemli  güç  faktörüdür.Eğer  başkalarını   etkilemek   istiyorsanız  kişilik  gücünüzü  geliştirin  ve  uygulayın.

a-Fiziksel Özelliklerinizi  Kullanın:

GÖZLER                                     SİMA
SAÇ                                            GÜLME
BAKIM                                       BEDEN  DİLİ
BOY                                            SES  TONU
VÜCUT  ŞEKLİ                          ...................

b-Zihinsel  Özelliklerinizi  Kullanın :

DÜRÜSTLÜK                             OLUMLU  OLMAK
TUTARLILIK                              RİSK  ALMAK
SABIR                                          ZORLUKLARA  DAYANMAK
CESARET                                    İYİ  İLETİŞİM
KARARLILIK                             İNANÇ
İKNA  KABİLİYETİ                   VİZYON
    ................

       Kişilik ,  bir  kişinin  başkalarına   imajlar   halinde  yansıttığı   fiziksel   ve  zihinsel  özelliklerden   oluşur.Karizma   ise   bir-iki   büyüleyici  özelliğin  belli   bir   sinerji oluşturmasıdır.Liderlerin çoğunun  karizmaları  yoktur.Fakat  kişiliklerinden   oldukça  iyi  yaralanırlar.En  iyi  fiziksel  ve  zihinsel  özelliklerini  ortaya  koyarlar.

2-BİLGİ  GÜCÜ :Bu da kişilik  gücünden  sonra  gelen  önemli  bir   faktördür.Yaptığımız
işle  ilgili  bilgi  ve  beceri   düzeyimiz  yüksek  olmalıdır.

3-YETKİ  GÜCÜ :Bulunduğumuz  pozisyonun  sağladığı  güçtür.Güç  faktörleri  arasıda
önem  derecesi  en  düşük  olandır.Kötüye  kullanılmamalıdır.

 

 

LİDERLİK  ÖZELLİKLERİ :

VİZYON :Uzağı   görerek   değişimi   öngörmektir.Bu    hayallerini        başkalarına

inandırabilmelidir.

RİSK  ALMAK :Risk  analizi  yaparak  ,  vizyonu  yakalamak  için  cesaretle    ikna

edip eyleme  geçmeyi  başlatmaktır.Riski  paylaşıp  yardım  edebileceklerle  etkin

iletişim  kurulmalıdır.

SEBAT :Her  aşamada  meydana   gelebilecek  güçlükleri  yılmadan  yenmektir.

BÜTÜNSEL  BAKIŞ :Bütünü  düşünerek ,  parçalar  arasındaki  sebep-sonuç  ilişkilerini

ve  sonuçlarını  kestirebilmektir.

İLETİŞİM :Çok  iyi  bir  dinleyici  ve  konuşmacı  olmaktır.Aynı  zamanda  müşteriler , tedarikçiler, ilgili  kuruluşlar  ve  toplum  ile  ilişkileri dengeli  bir  şekilde  yürütmektir .

OLUMLU  DÜŞÜNCE :Olumlu  iseniz , etrafınız da  bundan  olumlu  olarak  etkilenecektir.

TUTARLILIK :Yarı  yolda  bırakmayarak , güven  verebilmektir.

ÖĞRENMEK :Hatalardan  ders  çıkarmak  ve  sürekli  araştırarak   bilgi   edinmektir.

PROBLEM  ÇÖZMEK :Olaylar  çeşitli  açılardan  yaklaşarak  ve  farklı  fikirleri  değerlendirerek  çözüm  bulabilme  kabiliyetidir.

ODAKLAMAK :Önemli  işleri  ayırıp , öncelik  koyarak  sonuca  gitmektir.

DELEGE  ETMEK :Ayrıntılarla  boğulmamak  için , bazı  işleri  astlara  inisiyatif

vererek   devretmektir.

KOÇLUK :Astların   gelişimine  katkı  sağlamak   ve    yönlendirmektir.

Var  olmayan  kaynakları ,  ortaya  çıkaranlar  lider , olan  kaynakları  etkin  şekilde  idare  edenler ise  iyi  yöneticilerdir.

    Eğer  başarılı  ve  güçlü  insanların  hayatlarına  bakarsanız , onların  büyük  engellerle karşılaştıklarını  görerek , hayrete  düşersiniz.Onlar  bu  zorlukları  yenerek ,  başarılı olmuşlar  ve  bunun  kendilerine  kazandırdığı  özgüvenle  gelecekte  çok  fazla  başarılar  kazanmışlardır.

İMAJ :

      Hepimizin    var   olan  kişisel   imajı ,  hakkımızda  nasıl  düşünüleceğini  ve  nasıl  hissedileceğini  belirliyor.İlk   izlenimler   karşılaşılan   ilk  30   saniye  ile  3  dakika

gibi  çok  kısa  bir  sürede  oluşuyor.

Etkileyici  Görünüş  Oluşturun :

• Enerjik  bir  insan  gibi  canlı  ve  heyecanlı  durun , bakışlarınız  canlı  olsun.
• Giydiklerinizin   temiz  olmasına  ve  yakışmasına   dikkat   edin.Saç , sakal  ,tırnak, diş , ayakkabı  temizliğini de  önemseyin. 
• Uçuk  hareketlerden  kaçının , genel  görünümünüz  ve duruşunuz  ağırbaşlı  olsun.

 

ETKİLİ  İLETİŞİM :

1-Uyumlu  iletişim  yeteneği :

• Duygularınızla  sözleriniz  arasındaki  uyumu  sağlayın.
• Jestlerinizin ( el , kol  vs.  kullanımı )  sözlerinizle  aynı  mesajları  vermesini sağlamalısınız.
• Mimiklerinizle  ( yüz , göz vs. ) mesajların  yapısı  uyumlu  olmalıdır.

Not : Boy  aynasında  çalışın.

2- Duyguları  coşturun :

• Doğru  ve  samimi  iltifatları  her  fırsatta  kullanın.
• Dinleyenlerin  üstün  olduğu  yönleri  keşfetmelerini  sağlayın.
• Her  sözünüz  kalbinizden  sevgiyle  çıksın.

3-Olumsuz  duyguları  önleyin :

• Konuştuğunuz  insanları  eleştirmeyin  ve  tartışmayın.
• Hatalarınızı  kabul  ederek  onur  kazanın.
• Kendinizi  başkalarının  önünde  fazla  büyütmeyin.
• Karşınızdakinin  yansıttığı  kişiliği  kabul  edin.Utandırmayın
• Karşınızdakine  seçme  şansı  tanıyın.
• Karşınızdakine  doğru  bilgiler  vererek , gerçekçi  ve  doğal  davranın.
• Karşınızdakini  iyi  dinleyin.
• Katılmadığınız  fikre  direk  ‘ Hayır ‘ yerine  saygı  duyup , bildiğiniz  farklı  fikirleri  açıklayın.
• İlişkilerinizi  bozmak  istiyorsanız ,  hatalarını  yüzlerine  söyleyin  ve  değişmelerini   isteyin.

• Karşınızdaki  kişiler  övgü  ve  onay  isterler.
• Bazı  durumlarda  karşınızdakinin  size  yardım  etmesine  izin  verin.
• Karşınızdakine  ismi  ile  hitap  edin.
• İlişkide  olduğunuz  insanlarla  karşı  karşıya  oturmak,  bir  rekabet  ortamı  yaratabilir.Mümkünse   kişinin  yanına  oturun.

4-Geribildirimde  bulunun :

Geribildirim : İletişim  içinde  olan  iki  tarafın  düşündüklerini  karşı  tarafa  aktarmasıdır.

• Açıklamalı  tekrarlardan  yararlanılmalı
• Yardım  istenmeli ( lütfen  daha  yavaş  konuşur musunuz ? )
• Uyarılmalı

5-Çözüme  odaklanın :

• Kişiselleştirmekten  kaçının  ve  çözümün  nerede   yattığına   bakmaya  odaklanın.
• Olaylara  karşınızdakinin  gözüyle  bakmaya  çalışın . ( empati )
• Israrcılar  karşısında  ne  yapılabileceğini  ona  sorun.

Mantıksız  insanlara  fazla  yaklaşmayın.

 

SUNUM :

A- Diksiyon :Konuşmanın  seyrine  göre  ses  tonunda  iniş  ve  çıkışlar  yapılarak  dinleyicilerin  dikkati   canlı  tutulmalıdır.

Vurgulama :Vurgulamada  fikir  ön  plandadır.Ne  kadar  iyi  vurgulama  yaparsak

 o  kadar  iyi  anlaşılır.

Tonlama : Tonlama  konuşmaya  duygu  katmak  için  yapılır.

Etkili konuşma  için ,  diksiyon  kursu  alınması çok  iyi  olur.

B-Konuşmaya  giriş : Espri , teşekkür  ile  girişler  hatalıdır.Giriş  güçlü  olmalı  ve  doğrudan  konuya  geçilmelidir.

C-Konuşmacının  sorumlulukları :

• Amacı  tanımlama  ve  konuyu  sunma ( mesaj  verilmelidir. )
• Katılımı  özendirme ( ters  sorularda  azarlamayın )
• Kontrolü  elde  tutma

D-Görsel  araçlardan  faydalanın: Tepe  göz ,  ekran   vs.

MESAJ  VERME :

Mesajın  amacı :

1-Bilgi  vermek

2-İkna  etmek

3-Moral  vermek

4-Davranış  değişimi  sağlamak

Dikkat  edilmesi  gerekenler :

• İyi  hazırlanın.
• Kullandığınız  ifadelerle  topluluğu  dikkate  alarak  dostça  yaklaşın.
• Önce  esas  mesajı  sonra  ayrıntıyı  anlatın.
• Gözünüzü  dinleyiciden  ayırmayın.
• Kuşkulu  davranmayın.Emin  olun.
• Beden  dilinizi  kullanın.
• Ayrıntılara  girip  boğulmayın.
• Görüş  kesinse  bunu  tartışmayın.
• Savunmaya  geçmeyin.
• Etkiyi  arttırmak  için ,  mesaj   verirken  duraklamalardan  yararlanın.
• Görsel  araçlardan  faydalanın. (tepegöz  vs. )
• Otoritelere  dayanarak   kanıtlar  kullanın.

TELEFON  İLE  İLETİŞİM :

• Her  telefonun  yanında  yazan  bir  kalem  ve  kağıt  olmalıdır.
• İlk  siz  olarak  cevap  veriyorsanız , önce  şirketinizin  ismi  sonra  kendi  isminizi  söyleyin.
• Arayanın  neden  aradığını  öğrenin .
• Beklerken  ahizeyi  kapatarak  başkalarıyla  konuşmayın.
• Konuştuğunuz  kişiye   ismi  ile  hitap  edin.
• Sıcak  ve  canlı  davranın .
• Tekrarlama  ile  doğru  anladığınızdan  emin  olun.( Kontrol )
• Önemli  konuları  not  edin.
• Kızgınlığınızı  sesinize  yansıtmayın.
• Soğukkanlı  olun.Hatalıysanız , özür  dileyin.
• Cevap  veremiyorsanız , konuyu  iyi  bilen  birine  yönlendirin ya da  bilgi  edinip

geri  döneceğinizi  söyleyin.

TOPLANTI  YÖNETİMİ :

• Toplantı  öncesi  konu ,  yer , saat  ve  katılacak  kişiler  yazılı  olarak  ilgililere  bildirilir.
• Toplantı  öncesi,  kulis  yaparak  kendi  fikirlerinize  yandaş  toplama girişiminde

bulunabilirsiniz.

• Toplantıya  bir  kişi  başkanlık  eder.
• Toplantı  başında gündem  hatırlatılıp , konular önem  sırasına  konur.
• Gereksiz  kişiler  toplantıya  çağrılmamalıdır.
• Katılan  herkes  konular ile  ilgili  fikirlerini  belirtir.
• Konu  harici  konuşmalara  girilmeyip , sürelere dikkat  edilir.
• Karşılıklı  tartışmalara  izin  verilmez.
• Görsel  araçlar  kullanılır.
• Görüşler  sayısal  ve  gerçek  olarak   kanıtlara  dayanmalıdır.
• Sorun  tamamen  belirlenmeden  çözümlere  geçilmemelidir.
• Toplantı  sonunda ; tüm  katılanlar  neyi , nasıl  ve ne  zaman  yapacaklarını

bilmeleri  gerekir

• Toplantı  sonuçları  ilgililere  yazılı  olarak  verilir.

RAPOR  YAZMA :

• Raporu  kim  okuyacak ?
• Verilmek  istenen  mesaj  nedir ?
• Veriler  yeterli  midir ?
• Düşüncelerde  zayıflık  var  mıdır ?
• Ne  gibi   sorular  gelebilir ?

İçerik :

1-Kapsanacak  konuları  belirle.

2-Başlık  ve  alt  başlıkları  bul.

3-Tablo , liste , grafik   gibi  verileri  kullan.

Dikkat  edilmesi  gerekenler :

• Raporun  başında  vermek  istediğiniz  mesaj  kısa  ifadelerle  verilmelidir.
• Uzun  cümlelerden  kaçının.
• Basit  ve  bilinen  kelimeleri  kullanın.
• İfadelerin   argo  veya  çirkin  olmamasına  dikkat  edin .
• Olumlu  ifadeler  kullanın.
• Edilgen  yapı  kullanın.( uygulandı )
• İmla  ve  yazım  kurallarına  uyun.
• Kesin  olan  sayıları  rakam  ile  yazın.
• Sonuç  kısmı  mesajı  içerir ve  burada sonuç  değerlerinin  tablo  ve  grafiklerle  verilmesi  etkili  olacaktır.
• Yorumlanması  güç  grafikleri  kullanmayın.

• Rapor  sonunda  veya  kapak  yazısında (uzun  raporlarda ) ;

Astlara  hitaben  ise   gereği  için / bilgilerinizi  rica  ederim.

Üstlere  hitaben  ise    bilgilerinize   arz  ederim.

Eşit   ise  gereği  için / bilgilerinizi  arz  ve  rica  ederim.

Yazılır.

• Tek  imza  ise ; sol  tarafta  imzanın  altında  isim  ve  unvan .

Çift  imza  ise ; üst  kademe  sağda  imzaların  altında  isim  ve  unvan.

Bulunur.

• Raporda , sadece  geçmişe  yönelik  değil ,  sonuç  ve  öneriler de  bulunmalıdır.
• Olumsuz  konular  yazı  ile  değil , konuşma  ile  iletilmelidir.
• Yapılmasını  istediğiniz  şeyleri  sonuç  kısmında  açıkça  ifade  edin.

LİDER  =>  İLETİŞİM (BEDEN DİLİ, SÖZLÜ, YAZILI) =>   PERSONEL, MÜŞTERİ, İLGİLİ KURULUŞLAR, TOPLUM 

 

‘’ Sen  hayatı  sevmez  misin ? Öyleyse  zamanını  boşa  harcama , zira

hayat  ondan  yapılmıştır ‘’  Benjamin  Franklin

     Zaman  geri  döndürülmesi  mümkün  olmayan  bir  kaynaktır.Bu  nedenle

     zamanımızı  çok  iyi  kullanmalıyız.

 A-Zaman  engelleri :

1-Öncelikleri  belirleyememek :Pareto   tarafından  bulunan  80 / 20  kuralını  hatırlatalım.

İşte  harcadığınız  zamanın  % 20 ‘ si ,  sonuçların  % 80 ‘ nini  oluşturur.Bunu  dikkate  alarak  önemli  işlere  öncelik  vererek , daha  fazla  zaman  ayırmalıyız .

2-Çalışma  alanı  ve  düzenleme : Masanızı  ve  çevrenizi  temizleyin.İşe  yaramayan  evrakları  kaldırın.Dosyalama  yapın  ve  düzenli  olun.Böylece  aranan  evrak  veya  eşya  kolaylıkla  bulunabilir .

3-Bazı  alışkanlıklarımızdan  kurtulmalıyız :Zaman  kaybettiren  alışkanlıkları  değiştirmek  çok  önemlidir . Nasıl  bir  değişiklik  istediğinize  karar  verin  ve  hemen  başlayın.Bu  iş   zaman  ve  çaba  gerektirir.

4-Unutkanlık : Hatırlatıcı  notlar  alın . Bazı  özet  notlar  alarak  anahtar  kelimelerle  ya da

resim , şekil  çizerek  hatırlama  sağlanabilir.Bunlar  bize  konuyla  ilgili  birçok  ayrıntıyı

anımsatırlar.

5-Erteleme  ve  kurtulma  yolları : Büyük  ve  hoşlanmadığınız  işleri  önce  yapın.Küçük  bölümlere  ayırın ( molalar  verin )  ve  kendinizi  ödüllendirin.Bir  fincan  kahve , müzik  dinlemek  gibi .Böylelikle  işler  daha  kolaylaşır .

6-Gereğinden  fazla  iş  yapmayın : Yetki  ve  sorumluluklarınızı  tanımlayın Yetki  ve  sorumluluklarınızı  tanımlayın.Yetki  devri  yapın.Etkili  görevlendirme , önemli  işlere  daha  çok  zaman  ayırmayı  sağlayacak , böylece   etkinlik  artacak  , performans  yükselecektir.

7-Hayır  diyememek : Yardım  isteyenlere  sürekli  evet  demeyin.Onlara  sorunlarını  çözecek  seçenekler  sunun .

8-Çevresel  zaman  engelleri :Kesinti  yaparsak  yapılacak  iş  2-3  kat  daha  fazla  zaman  alıyor.

• Telefonlar : Mümkünse  sekreter  veya  telesekreter  kullanılmalı.
• Toplantılar :Sürelere  uyulmalı.(Toplantı  yönetimine  bak.)
• Belenmeyen  misafirler :Kapıyı  bazen  kilitleyebilirsiniz.Ya da  gelen  misafire daha  sonra  ilgileneceğinizi  söyleyebilirsiniz.

9-Karasızlık :Kararsızlık , yanlış  bir  karadan  daha  kötüdür.Problemleri  tanımlayarak  hedefleri   belirleyin.Çözüm  seçeneklerini  tespit  ettikten  sonra  en  iyi  seçeneği  seçin.

10-Sağlık  ve  Stres :Bu  ikisi  zamanı  boşa  harcamamıza  neden  olur. Düzenli  Doktor  kontrolleri  yaptırarak , gerekenleri  yapıp  sağlığımızı  korumalıyız.Egzersizler    bedende    biriken  toksinleri  atmamızı  ve .dinç  kalmamızı  sağlar.Stresden  mümkün  olduğunca  kaçınmalıyız.İnsan  dostluğu  mükemmel  bir  gevşeticidir.

B-Zamanın  etkin  kullanımı :

.1-Hedefe  ulaşmak  için  plan  yapın.

• Bu  hedefe  ulaşmayı  engelleyen  durumların  listesini  yapıp , zayıflatmaya  ya da  yok  etmeye çalışın.
• Hedefe   ulaşmayı  destekleyen  durumlardan da  yararlanmaya  çalışın.

2-Verimli  çalışma   saatlerinizi  tespit  ederek , zor  işleri  bu  saatlerde  yapabilirsiniz.

ZAMAN  ÖLDÜREN   ŞEYLER :

KESİNTİLER             KÖTÜ  ZAMANLAMA

TOPLANTILAR           HAYIR  DİYEMEMEK

HATALI  ALETLER           PLAN  YAPMAMAK

ULAŞIM                       DİNLEMEMEK

TELEFON                      ÇOK  KONUŞMAK

ERTELEMEK                   UZUN  RAPORLAR

DAĞINIKLIK                  KARARSIZLIK

KÖTÜ  DOSYALAMA          GÜVENSİZLİK

YAVAŞ  OKUMA               UZUN  ÇALIŞMA SAATLERİ

                                                         

UNUTMAK                      YORULMAK

KARAR  VERME :

1-RİSKLERE  BAKMA :

• Satış  riski : Satamama  riskidir.
• Tedarik  riski :Tedarik  planlanmamış ise  mal  bulamama  riskidir.
• Stok  riski : Çalınma , hasarlanma , sigortalama  maliyeti , depolama  maliyeti , demode  olma  , raf  ömrünün  kısalması faktörlerini  içerir.
• Kur  riski  : Dövizin  artması.
• Enflasyon  riski : Fiyatların  yükselmesi.
• Tahsilat  riski :Müşteri  kredi  limitlerinin  belirlenmesi  gerekir.
• Finans  riski : Riski  yüksek  işlerin  getirisi de  fazla  olur.Getiriden  az  fedakarlık  yapmak ,   riski  büyük  oranda  düşürecektir.
• Yatırım  yapmama  riski : Pazar  payı  çok   miktarda   kaybedilebilir.
• Eleman  kaybetme  riski : Değerli   elemanların  firmadan   ayrılması.

Karar  verirken ,  bu  risk  faktörlerine  çok  dikkat  etmek  gerekir.

2-BEKLENEN  DEĞER  YÖNTEMİ :

Örneğin  iki  alternatif  olsun ;

1. Alternatif : Gerçekleşme  olasılığı  % 70 , kazanılacak  para  100000 YTL
2. Alternatif : Gerçekleşme  olasılığı  % 30 , kazanılacak  para  200000 YTL

B1 = 0.70 x 100000 = 70000

B2 = 0.30 x 200000 = 60000                      B1 > B2

1. Alternatif  daha  uygundur.

3-BEYİN  FIRTINASI :

Çalışmayı  yapan  grup  üyeleri , neden  sonuç  ilişkisini  kullanarak  beyin  fırtınası  ile   en  önemli  nedenleri / kararları  belirler.

Burada  iki  tur  oylama  yapılır.

-METOT

-MAKİNA           +    Beyin  fırtınası     ==>   Problem tespiti / problem  çözümü

-İNSAN

-MALZEME

    Bu  dört  konu  içindeki    hatalar   bulunup ,  giderilmeye  çalışılır.Beyin  fırtınasında   her türlü  personelden  faydalına bilinir.

 

4-VERİLERİN  TOPLANMASI  VE  ANALİZ  EDİLMESİ :

Müşteri , rakiplerin  durumu , hatalı  üretim  vs. her  türlü  verinin   toplanması  ve  analiz   edilmesi , karar  verirken  çok  önem   taşımaktadır.( Histogramlar,Kontrol  çizelgeleri gibi )

5-ALTERNATİF  SEÇİM  TABLOSU :

Karar  verirken  mümkün  olduğu  kadar   fazla  alternatif  toplamalıyız.Bunun  için de  benzer  olaylardan , danışmanlardan  vb. yararlanıp  çok  iyi  araştırma  yapmalıyız.

Örnek :

ALTERNATİFLER	ZAMAN	KALİTE	HEDEFE               KATKI	MALİYET
AĞIRLIK  NOTU	8	7	10	10
ALTERNATİF 1	6	10	10	5
ALTERNATİF 2	10	8	9	6
ALTERNATİF 3	5	3	6	10

Kriterler : zaman ,kalite , hedefe  katkı , maliyet .

Kriterlere 1-10  arası  ağırlık  notları  verilir.Alternatiflere de kriterler göz  önüne  alınarak 

1-10 arası  puanlar  verilir.Ve  her bir  puan  ağırlık  notu  ile  çarpılarak  toplanır.

A1 = 6x8+10x7+10x10+5x10 = 268

A2 =10x8+8x7+9x10+6x10    = 286                            A2 > A1 > A3  

A3 =5x8+3x7+6x10+10x10    = 131

A2  yani alternatif  2  en  iyi  seçimdir.

HEDEFLERLE  YÖNETİM :

SWOT :

S   :  STRENGHT - Kuvvetli  Yönler ; Üstünlükler  nelerdir ?

W : WEAKNESS -  Zayıf ; Neler  kötü  yapılmaktadır ? Neleri  iyileştirebiliriz ?

O  : OPPORTUNİTY -  Fırsatlar ; Değişen  teknoloji, yeni  olanaklar  nelerdir ?

T  : THREAT – Tehditler ; Rakiplerin  durumu ?

MİSYON : Kuruluşun  var  oluş  nedenidir.

VİZYON : Kuruluşun  gelecekte  var  olmak  istediği  nokta .

STRATEJİ : İş  hedefini  gerçekleştirmek  için  izlenecek  temel  rota .

HEDEF :Kuruluş , yönetici  veya  bireylerin  ulaşmak  istedikleri  amaçtır.

HEDEF  KOYMA :

SMART-c

1- Belirgin   olmalıdır.( Specific )

2- Ölçülebilir  olmalıdır.( Measurable )

3- Ulaşılabilir  olmalıdır. ( Achıevable )

4- Sonuca  yönelik  olmalıdır.( Result  oriented )

5- Zaman  belli  olmalıdır. ( Timeliness )

6 -Müşteri  odaklı  olmalıdır. ( Costumer  focus )

SWOT  analizi  yapıldıktan  sonra , kuruluşun  misyonu, vizyonu, stratejileri  ve  hedefleri     belirlenir.Hedef  koyarken , önemli  problemlerin  çözümüne  veya  işlere öncelik  verilir( Pareto  prensibi ).Daha  sonra da  eylem  planları  tespit  edilir.

HEDEFLERLE  YÖNETİMİN  YARARLARI :

• Hedefler , astın da  katılımı  ve  işbirliği  ile  konduğu  için , iş  tatmini  ve  motivasyon  artar.
• Hedefler ,  birlik  ruhunu  ve  dayanışmayı  teşvik  eder.
• Kişiler  kendilerini  geliştirmeye  çalışır.
• Astların  alt  hedefler  geliştirmelerini  teşvik  eder.
• Bilgi  paylaşılır ve  yetki  devretme  cesaretlendirilerek  arttırılır.
• Başarılı  olma  duygusu  sağlanır.
• Performans  değerlendirmek  için , kriter  oluşturur.
• Performans  astlarla  birlikte  değerlendirilerek , başarı  veya  geliştirilmesi  gereken  alanlar  saptanır.
• İç  ve  dış  müşterilerden  sürekli  geri  bildirim  alarak , hedefleri  ve  sonuçlarını

            belirleyebiliriz.

§  Belirlenen   hedeflerin  izlenmesine , gerektiği  zaman  revizyonuna  olanak  sağlar.

HEDEF  TİPLERİ :

1-İş  hedefleri :Görevleri , projeleri  ve  sonuçları  tanımlar.

2-Süreç  geliştirme : Süreçlerin  nasıl  geliştirileceği  ile  ilgili  hedeflerdir.

3-Birey / Ekip  geliştirme : Bilgi  ve  yetenek  geliştirmeye  yönelik  hedeflerdir.

Örnek  hedefler :

1-X  ürününde  fire  oranını bir  yıl  içinde , % 10 ‘ dan  ,  % 5 ‘e  düşürmek.

2-Showroom  Şubat  sonu  düzenlenmiş  olacak.

• Hedef  koyarken  birbirlerini  tamamlaması , desteklemesi  gerekir.Vizyon  ve  iç-dış  Müşteri  beklentileriyle  çelişmemesi  gerekir.
• Hedefler , başarılabilir , gerçekçi  ve  zorlayıcı  olmalıdır.
• Önce  uzun  vadeli  şirket  hedefleri , sonra  buna  bağlı  bölüm  hedefleri  ve  en  altta  kişisel  hedeflere  kadar  iner.
• Hedefler ve  sonuçları  şirket  çalışanlarına  anlatılmalıdır.
• Hedeflerle  yönetim  sürecinde  Deming  döngüsü  kullanılır.

            Planla  >>>  Uygula  >>>  Kontrol  et  >>>  Revize  et

• Hedeflerle  yönetim  sürecinde , ast-üst  bu  döngüyü  sürekli  atlamadan  uymalıdır.

 

GİRDİ                                                                                            ÇIKTI       

TEDARİKÇİ            Þ                FAALİYET         Þ            MÜŞTERİ

                                                                                                   

Süreç  faaliyeti  bir  ürün  ya da  hizmet  sağlar.Girdi  ve  çıktı  için  beklenen  değerler  vardır.Öncelikle ,var  olan süreçlerde   gereksiz  işleri  ayıklayıp , iyi  planlar  yaparak  süreçleri  kısaltmamız  gerekir.

1-Sürecin  sahiplendirilmesi ( sahibi – görevleri )

2-Sürecin  tanımlanması ( tarif-beklentiler )

3-Sürecin  ölçülmesi ( veri  toplama-analizi )

4-Sürecin  kontrol  edilmesi ( girdi-çıktı  sapmaları )

5-Süreç  revizyonu ( düzeltici  faaliyetleri  uygulama )

HIZ – MALİYET – KALİTE    ÜÇLÜSÜ :

1-HIZ ( ZAMAN ) : Önceliklerin , kısıtların ( insan-makine-finans-mekan )  ve  yapılması  gerekenlerin  bilinmesi  gerekir.

Sağlıklı  tahminler  yapmak  için  geçmiş  tecrübelerden  yararlanılır ya da  beyin  fırtınasında  en  çok  oyu  alan  tahmin , grup  kararı  olarak  kabul  edilir.

İşin  doğal  sırası  ve  belli  kaynaklara  göre  eylemler  sıralanır.Ve  birbirine  bağlı  olmayan

Eylemler   mümkün   olduğu   kadar  paralel  yürütülerek  ,  zaman   kısaltılır. Öncelikle   gereksiz    işleri  ayıklayıp , iyi   planlar   yaparak   süreçleri    kısaltmamız   gerekir.

Örneğin ,  2  saatlik  bir   süreci  10  dakika   kısaltırsak    Sürecin           defalarca

tekrarlandığını  düşünürsek , çok  büyük  enerji , işçilik ve  zaman    kazanırız.Ayrıca

proje  veya üretim  planlarına  göre  gerekli  malzeme , tedarik  süreleri  dikkate  alınarak

sipariş  edilmelidir.

Çubuk  diyagram  şeklinde  bir  takvim  hazırlanır. Ve  takip  edilir.

EYLEM	1.HAFTA	2.HAFTA	3.HAFTA	4.HAFTA	5.HAFTA
1-	/////////////////////
2-		/////////////////////
3-		/////////////////////	/////////////////////
4-				/////////////////////	/////////////////////

Örneğin ; 1. eylem , 1. hafta  başlayıp ,  haftanın  sonunda  tamamlanıyor.Daha   ayrıntılı zaman çizelgeleri  için ,  bilgisayar  programları  vardır.( Microsoft  project )

 

2-MALİYET :

a-İhtiyaçların  planlanması :Hedef  için  eylemlerin  gerektirdiği  malzeme , ekipman  ve  işgücü  ihtiyaçlarının  hesaplanması  için , kaynaklar  belirlenmeli  ve  her  eylem  için  bu  kaynaklardan  ne  kadar  gerektiği  tespit  edilmelidir.

b-Maliyetin  Bütçeleşmesi : Yukarıdaki  ihtiyaçların  karşılanması  için  gerekli  mali  kaynakların  belirlenmesi  ile  bütçe  ortaya  çıkar.

c-Maliyet  Kontrolü :Gerçekleşen    işlerin    bütçe    değerleriyle     maliyetlere  dönüştürülmesi  ve  sapmaları  kontrol  edilmelidir.

$	Bütçeleşen  maliyet	Gerçekleşen  maliyet	Gerçekleşen  işin  bütçe  karşılığı
Mayıs	5000	2000	1700
Haziran	3000	4000	2900

Mayıs  ayı ,  Maliyet  Sapması ( MS ) = 1700 – 2000 = - 300   $

                      Bütçe     Sapması ( BS )  = 1700 – 5000 = - 3200 $

3-KALİTE :

İstenen  özelliklere  uygunluktur. Müşterilerin ( iç-dış )   beklentilerine   göre Tedarikçiden  aldığımız  maldan başlayarak ,  her  aşamada   kaliteye   önem  vermeliyiz.

Müşterilerden  geri  bildirim  alarak , sürekli     müşteri  memnuniyeti  için   sistemde

iyileştirme  yapmalıyız.

   a-Kalite  planlama : Hedef / proje  ile  ilgili  kalite  tanımlanmalıdır.

• Ürün / hizmet  tanımı ,
• Hedeflerin  tanımı ,
• Ölçüm  noktaları  ve  metotları ,
• Standartlar ,
• Süreçlerin  tanımları ,

            dikkate  alınmalıdır.

b-Kalite  güvencesi : Hedef / proje  kalite  planlarına  uygunluğu  , güvence   altına   

      alınmalıdır.  

c-Kalite  kontrol : Proje / hedef  zaman  çizelgeleri , Maliyet  kontrol  raporları

ve  başarı – hedef  kıyaslamaları  yapılır.

      Bazı  kalite  ilkeleri :

       -Müşteri  odaklılık                 -Süreç üzerinde yoğunlaşma    

-Sürekli  iyileştirme               -Ölçme

-Üst  yönetimin sorumluluğu        -Hata  bulma değil , hata  önleme

-Katılımcı  yönetim                 

-Önce  insan  anlayışı 

KOÇLUK :

Koç ;

• Öğrenmeyi  destekler.
• Motive  eder.
• İzler.
• Geri bildirim  verir.
• Yol  gösterir.

Koçluk Süreci ;

1-Gelişim  ihtiyacının  saptanması / birlikte .

2-Gelişim  için  gerekli  eğitimin  tasarlanması  ve  öğretilmesi.

3-Teşvik  edilerek  destek  verilmesi.

4-Kontrol  ederek , başarıyı   ödüllendirme  veya  tekrar etme.

  FİNANS :

Bilanço : Bir  işletmenin  belirli  bir  tarihte  sahip  olduğu  varlıklar  ile  bu  varlıkların  hangi

Kaynaklarla  sağlandığını  gösteren  bir  mali  tablodur.

AKTİF	PASİF
DÖNEN  VARLIKLAR NAKİT STOK KISA  VADELİ  ALACAKLAR	BORÇLAR KISA  VADELİ  BORÇLAR UZUN  VADELİ  BORÇLAR
DURAN  VARLIKLAR BİNA MAKİNA UZUN  VADELİ  ALACAKLAR	ÖZSERMAYE  ÖDENMİŞ  SERMAYE YEDEKLER KAR

AKTİF  TOPLAMI = PASİF  TOPLAMI

                                          ( Varlıklar )                  ( Kaynaklar )

         VARLIKLAR = BORÇLAR +  ÖZSERMAYE

DÖNEN  VARLIKLAR :Bir  yıl içinde , nakde  dönüşebilecek  varlıklardır.

DURAN  VARLIKLAR :Bir yılın  üstünde , nakde  çevrilebilen  varlıkları  gösterir.

Gelir  Tablosu : İşletmenin  belli  bir  dönemde  elde  ettiği  tüm  gelirler  ile  giderleri

ve  bunların  sonucunda  oluşan  kar  veya  zararı  gösteren  bir  mali  tablodur.

                                                                                            * 1000 YTL

A-Brüt  satışlar	100
B-Satış  indirimleri (-)	(5)
C-Net  satışlar	95
D-Satışların  maliyeti (-)	(45)
Brüt  Satış  Karı (zararı)	50
E-Faaliyet  giderleri (-)	(20)
Esas  Faaliyet  Karı (zararı)	30
F-Diğer  faaliyetlerden  gelirler ve karlar	7
G-Diğer faaliyetlerden giderler ve zararlar(-)	(4)
H-Finansman  giderleri (-)	(4)
Faaliyet Karı (zararı)	29
I-Olağanüstü gelirler ve karlar	3
J-Olağanüstü giderler ve zararlar (-)	(1)
Dönem Karı (zararı)	31
K-Ödenecek vergi ve diğer yasal yükümlülükler (-)	(10)
NET  DÖNEM  KARI (ZARARI)	21

B-Satış  indirimleri :iade ,ıskonto , indirim .

D-Satışların  maliyeti :Ortalama direk  malzeme  gideri +  direk  işçilik gideri + genel

Üretim gideri (bina / makine  amortismanları, enerji , yakıt, bakım , onarım , diğer.)

Toplamı  bulunur.Örnek  50,000 YTL

Hesap  dönemi  başındaki  mamul  stok  maliyeti  :  20,000 YTL

Hesap  dönemi  içindeki  üretilen mamul maliyeti :  50,000 YTL

Hesap dönemi  sonunda kalan  mamul maliyeti (-): (25,000)YTL

Hesap dönemi  içinde satılan mamul maliyeti      :  45,000 YTL

E-Faaliyet  Giderleri :Pazarlama-satış giderleri , Ar-Ge giderleri,

Genel yönetim giderleri ( maaş , kira , kırtasiye  vs. ).

F-Diğer faaliyetlerden  gelirler ve karlar : Temettü gelirleri, faiz , menkul  değer satış 

karı   vs.

I-Olağanüstü  gelirler ve karlar : Duran  varlık satış  karı  vs.

Nakit  Akım  Tablosu :İşletmenin  belli bir  dönemdeki  ,  Fon  kaynakları  ve  kullanımları  aktarılmıştır.

A-Dönem  başı  nakit

B-Fon  kaynakları

C-Fon  kullanımları

D-Dönem  içi  yaratılan  fon  fazlası (B – C )

E-Dönem  sonu  nakit  bakiyesi (A + D )

Finansal  Oranlar :

                     

                        Dönen  varlıklar

Cari  oran =    -------------------------                   

                              Kısa  vadeli  borçlar

Bu  oranın  hesaplanmasındaki  amaç , firmanın  kısa  süreli  borçlarını  ödeme  gücünü  ölçmektir.Bu  oranın 2  civarında  olması  uygundur.Ülkemizde  1.5  ‘ a  kadar  düşmüştür.

Net  İşletme  Sermayesi = Dönen  varlıklar – Kısa  Vadeli  Borçlar

Gereğinden  fazla  olması da  istenmez.Çünkü  kaynakları  etkin  kullanamadığımız  ortaya  çıkar .

                               Net  Kar

Aktif  Karlılık = ---------------------    ,   Yüksek  olması  iyidir.

                           Toplam  Aktif

                                

                               

                                 Satılan  Malın  Maliyeti 

Stok  Devir  Hızı = ---------------------------------   ,    Yüksek  olması  iyidir.

                                      Ortalama  Stok

                                           Net  satışlar

Alacak  Devir  Hızı = ----------------------------------  ,  Yüksek  olması  iyidir.

                                   Ortalama  Ticari  Alacaklar

                                  Satılan  malın  maliyeti

Borç  Devir  Hızı = --------------------------------     ,   Borçların  yavaş  ödenmesi  istenir.

                                 Ortalama  Ticari  Borçlar

                                                        

                                                          Net  Kar

Öz  sermayeye  oranla  Gelir =  ----------------------      , ( ROE )         minimum % 4-5                 

                                                          Öz  sermaye                                  olmalı

                              Net  Kar

 Kar  Marjı = ----------------------

                             Net  Satışlar

                                       Brüt  Satış  Karı

Brüt  Satış  Karlılığı =-------------------------

                                         Net  Satışlar

Yedekler  Toplamı : Yedekler  birikmiş  kar  ve  yeniden  değerleme  toplamını  gösterir.

Şirketin  bedelsiz  verme  gücünü  gösterir.

Toplam  Hisse  Adeti  ve  Piyasa  Değeri :Ödenmiş  sermaye  olarak  bilinen ,  toplam  şirketin  kaç  adet  hissesi  olduğunu  gösterir. Günlük  fiyat  ile  toplam  hisse  adeti 

çarpılınca  şirketin  toplam  piyasa  değeri  bulunur.

Piyasa Değeri  ( PD ) / Defter Değeri ( DD ) :Şirketin  piyasa  değerinin  öz sermayesine  oranıdır.

Net  borç / nakit : Toplam  kısa  vadeli  ve  uzun  vadeli  borçlardan  hazır  değerler  ve  menkul  kıymetler  çıkartılarak  hesaplanır.

Finansal  borçlar  > nakitler + menkul  kıymetler

Görüldüğü  gibi  finansal  borçlar  büyükse , firma  net  borç  pozisyonundadır.

 ÖRNEK :

Dönen  varlıklar                          ( bilanço )      1200 $

Kısa  vadeli  Ticari  Borçlar       ( bilanço )        950 $

Kısa  vadeli  Ticari  Alacaklar   ( bilanço )        300 $

Stoklar                                          ( bilanço )        250 $

Satışların  Maliyeti              ( gelir  tablosu )      500 $

Net  satışlar                          ( gelir  tablosu )      900 $

                      1200

Cari  oran = -------- = 1.26                 ,     Net  işletme  sermayesi = 1200 – 950 = 250

                       950

                                        900                                                       500

Alacak  devir  hızı = ----------- = 3     ,    Stok  devir  hızı = ------------ =  2                      

                                       300                                                        250

Firmaların  faaliyet  gösterdiği  sektör  özellikleri  ve  genel  ekonomik  şartlara  göre ; yapılan  oransal  analizler  sonucunda  mali  yapı , likidite , karlılık  veya  ( geçmiş dönem

kıyaslamaları  ile  )  büyüme     politikaları  yorumlanır. Dikkat   çekici   oranların

nedenleri  araştırılır.

KRİZ  varsa ; Kar  değil , ayakta  kalmaya  çalışılır .

1-Masraflar  düşürülmeli .

2-Az  kar  edilen  müşteriden  vazgeçilmeli .

3-Güçlü  ürünlerle çalışıp , zayıflar  bırakılmalı .

4-Fiyatlar  indirilmeli  veya  kampanyalar  yapılmalı .

5-Müşteri  analizi  yapıp , verimli  müşterilere  göre  ürün  / hizmet  sunulmalı .

Normal  şartlarda  en  önemlisi ;

Geleceğe  ait  araştırmalar , analizler  ve  yorumlar  ışığında  ( risk  analizleri , müşteri  ihtiyaç  analizleri , AR-GE araştırmaları  gibi ) rotayı  çizip , buna  göre  firmamızı  yönetmeliyiz.

ÖRNEKLER :

1-) Bankaya  yatırmış  olduğunuz  3  aylık  mevduat  için  aylık  net  % 60  faiz  verilmektedir.

Buna  göre  yatırmış  olduğunuz  500 YTL ‘ yi  çekmeyip , yine  aynı  faizden 3 ay  daha

Bankada  bırakırsanız  6  ay  sonra  ne  kadar  paranız  olacaktır ?

                     h

F =P x (1+r )

h : dönem  sayısı

r  : dönemsel faiz  oranı

P : Ana  para

F : Ana  paranın  n  dönem  sonundaki  değeri

12 Ay / 4 = 3 ay

0.60 / 4 = 0.15

                                 2

F = 500 x ( 1+ 0.15 )   =  661.25  YTL

2-) Bir  ses  yarışmasında  aşağıdaki  kriterler , ağırlık  notları  ve  puanlara  göre  en  iyi

yarışmacı  hangisidir ?

Kriterler	Ses	Fiziksel durum	Giyim	Şarkı  yorumu	Toplam
Ağırlık  notu	10	9	6	10
AHMET	10	6	6	9	280
AYŞE	8	8	10	8	292
ALİ	7	10	10	8	300

AHMET : 10x10 + 9x6 + 6x6 +10x9 = 100+54+36+90 = 280

ALİ  300  Toplam  puan  ile  en  iyi  seçilir.

3-) Başarısızlık  yoktur , yalnızca  sonuçlar  vardır. Durumlar  sözkonusudur.

Önemli  olan  eksiklikleri  ve hataları  görüp , düzeltmeye   çalışmaktır.

Abraham   LİNCOLN

31    yaşında  iş  hayatında  başarısızlığa  uğradı.

35    yaşında  sevgilisinin  ölümünü  gördü.

36    yaşında  depresyondaydı.

38    yaşında  seçimlere  girdi  ve  kaybetti.

43 yaşında   kongre  seçimlerine  girdi  ve  kaybetti.

48 yaşında   kongre  seçimlerine  girdi  ve  kaybetti.

55 yaşında   senatörlük  seçimlerine  girdi  ve  kaybetti.

58 yaşında   senatörlük seçimlerini  kaybetti.

60 yaşında  ABD  Başkanı  seçildi.

Önerilerim ;

Kitapçığın  sonuna  geldik.Verdiğim  bilgileri  örneklerle  de  pekiştirmeye  çalıştım.

Dünyada  rekabet  gittikçe  artıyor.Bir  adım  öne  geçerek ,  avantaj  yakalamak  gerekiyor.Bunun  için , müşterilerin  ve  çalışanlarınızın  sesine  kulak  verin.  Bilgi ,

Teknoloji  ve  yaratıcılığa  da  önem  verirseniz , fark  yaratarak     her  zaman  başarı  kazanabilirsiniz.

      Eksikliklerinizi   tespit  edin   ve   bunları   öncelik   koyarak   gidermeye   çalışın.

Ama  en  önemlisi ,  güçlü   yanlarınızı  daha da   geliştirip  ,   mümkün  olduğunca  faydalanmaya    çalışın.

Kitapçıkta  verilen  özlü  bilgiler , sizlerin  Lider  veya  iyi  bir  yönetici  olmanız  için  ,  anahtar  niteliğindedir. Hemen  uygulamaya  başlayın...

BAŞARILAR  DİLERİM ...

Not : Uygulamalı  Grup  çalışmaları  ve  sorularınız  için , iletişim noktaları : e-mail : labuke@ e-kolay.net , GSM : 0535 6931394

                                                       Behçet  N . TANKUT

                                                                                               Eylül , 2005

                                                                                                      İstanbul

KAYNAKÇA

1-Adams , J.S.: Inequity  in  social  exchange , in L.Berkowitz.Advances  in  Experimental  Social  Psychology  Newyork , 1965 .

2-Bass , B.M : Leadership  and  performance  beyond  Expectations , Newyork ,1985 .

3-Baykal , Adnan  Nur : Mustafa   Kemal    Atatürk ‘ ün    Liderlik   Sırları  , 2004 .

4-Bozkurt , Rıdvan : Kalite  İyileştirme  Araç   ve  Yöntemleri , MPM Yay .No : 630 ,

Ankara , 1998 .

5-Brealey  Richard  A- MYERS  STEWARTC : Principles  of  Corporate  Finance , Mc Grawhül , Inc , Fourth  Edition , 1991 .

6-Cooper , K : Sözsüz  İletişim .İlgi  yayınevi , İstanbul , 1989 .

7-Fast , J : Body  Language . Pocket  Books , Newyork , 1971 .

8- Fiedler  , F.E : A Theory  of  Leadershıp  Effectiveness , Newyork . 1967 .

9-Gönenli , Atilla : İşletmelerde  Finansal  Yönetim . İ.Ü  İşletme  Fak . G. Bası ,

 İstanbul, 1988 .

10-Özer , Doç. Dr. Kadir : İletişimsizlik  Becerisi , 2003 .

11-Saraç , Şeyma : Hedeflerle  Yönetim  Tekniği , Kosgeb , 2003 .